Türkiye’nin mobilite ekosisteminde kritik bir role sahip olan Togg’un batarya ortağı Farasis Energy, gelecek yıl yarı katı hâl (semi-solid) bataryaları seri üretime taşımayı hedeflediğini duyurdu. Şirket, aynı zamanda sülfür bazlı tam katı hâl hücreler için 2025 sonuna kadar 0,2 GWh kapasiteli bir pilot üretim hattını devreye alıp ilk 60 Ah örnek teslimatları yapmayı planlıyor. Bu kombinasyon, kısa vadede yarı katı hâl ile menzil ve güvenlikte artış; orta vadede ise tam katı hâl teknolojisine geçiş yol haritası anlamına geliyor.
Yarı katı hâl ve katı hâl batarya farkı
- Yarı katı hâl: Sıvı elektrolit miktarı azaltılmış, jel veya yarı katı bir yapı kullanılır. Güvenlik (termal kaçak riski), enerji yoğunluğu ve döngü ömründe kazanımlar hedeflenir.
- Tam katı hâl: Sıvı yerine tamamen katı elektrolit (ör. sülfürlü) kullanılır. Teorik olarak çok daha yüksek enerji yoğunluğu ve hızlı şarj ile daha güvenli bir hücre mimarisi sağlar. Farasis’in planı, 2025’te pilot ölçekte tam katı hâle ilk teslimatlar, 2026’da ise GWh ölçeğe doğru genişleme şeklinde.
Farasis’in “gelecek yıl” planı
- Pilot üretim: Sülfür bazlı tam katı hâl için 0,2 GWh’lik hat 2025 sonunda tamamlanıyor; 60 Ah hücreler “stratejik ortaklara” sevk edilecek. Ardından kapasite 2026’da GWh ölçeğine büyütülecek.
- Yarı katı hâl: Farasis, yarı katı hâl hücreleri GWh ölçeğinde ticari kullanıma soktuğunu; maliyetlerinin klasik sıvı elektrolitli lityum-iyon hücrelere kıyasla yalnızca %5–10 daha yüksek olduğunu belirtiyor. 400 Wh/kg enerji yoğunluğu hedefi 2026 ufkunda.
- Tesis altyapısı: Zhenjiang, Ganzhou ve Guangzhou’daki mevcut üretim üsleri yarı katı hâl ile uyumlu; bunlar aynı zamanda katı hâl pilot hattının ölçek büyütmesine destek verecek.
Togg ekosistemi için anlamı
Togg ile Farasis’in Türkiye’deki ortak girişimi Siro (Gemlik’te batarya modül-paket tesisleri) 2023’ten beri üretim yapıyor; kapasitenin 2031’de 20 GWh’a çıkarılması hedefleniyor. Dolayısıyla Farasis’in hücre tarafındaki yarı katı/katı hâl geçişi, orta vadede Siro paketlerine de yansıyabilir. Bu, daha yüksek enerji yoğunluğu (aynı hacimde daha fazla menzil), daha iyi güvenlik ve potansiyel hızlı şarj kazanımları demek. Zamanlama, müşteri validasyonu ve tedarik zinciri olgunluğuna bağlı olarak Togg’un gelecekteki paket revizyonlarına kapı aralayabilir.
Piyasadaki bağlam: Yarış hızlanıyor
Sadece Farasis değil; küresel ölçekte birçok üretici katı/yarı katı hâl hattında ivme yakaladı. Stellantis–Factorial iş birliğinde 77 Ah FEST hücreleri otomotiv doğrulamasından geçti ve 2026’da demofilo hedefleniyor. Çin cephesinde de yarı katı hâlli ilk seri üretim otomobiller gündemde. Farasis’in yol haritası bu genel hızlanmayla uyumlu ve rekabetçi görünüyor.
Teknik beklentiler: 400 Wh/kg ne demek?
Farasis’in “400 Wh/kg” çıtası, bugün yaygın binek EV’lerde görülen 240–300 Wh/kg düzeyini anlamlı ölçüde yükseltir. Pratikte:
- Aynı kütlede daha fazla enerji → menzil artışı veya aynı menzili daha hafif paketle yakalama;
- Araç mimarisinde esneklik → paket boyutu küçülürse iç hacim veya aerodinamik iyileştirme alanı doğar;
- Verimlilik → kütle azalınca şehir içi tüketim de düşebilir.
Bu değer, Farasis’in verdiği zamanlamada 2026 ufkunda hedefleniyor; 2025’teki pilot ise 60 Ah tam katı hâl numunelerle doğrulama ve müşteri entegrasyonuna hizmet edecek.
Yol haritasının riskleri ve gerçekçi beklentiler
- Pilot → seri üretim geçidi: Katı hâl teknolojilerde pilot hatlardan GWh ölçekli üretime sıçrama, proses kontrolü, kalite verimi ve maliyet düşürme açısından zorludur. Farasis, 2026’da GWh ölçek hedefini koyuyor ancak bu, müşteri onayları, tedarik ve üretilen hücrelerin güvenilirlik istatistikleri ile yakından bağlantılı.
- Maliyet: Yarı katı hâlde +%5–10 bandı umut verici; fakat tam katı hâlde elektrolit ve proses maliyetleri henüz netleşmedi. İlk nesillerde yüksek kWh maliyeti görülebilir.
- Standartlaşma: Sülfür bazlı katı hâl kimyası yüksek iletkenlik sunarken nem duyarlılığı ve arayüz direnci gibi sorunlar endüstrileşme aşamasında dikkat ister; bu da saha koşullarında ambalajlama ve BMS tarafında yeni çözümler gerektirebilir. (Genel teknik çerçeve; pilot/teslimat bilgileri için aşağıdaki kaynaklara bakınız.)
Zaman çizelgesi: Farasis’in ilan ettiği ana duraklar
| Aşama | Zaman | Not |
|---|---|---|
| Katı hâl pil pilot üretim | 2025 sonu | 0,2 GWh hat; 60 Ah numune teslimatları başlıyor. |
| Yarı katı hâl seri | Hâlihazırda GWh düzeyi | Maliyet farkı %5–10; gönderimler artıyor. |
| Enerji yoğunluğu hedefi | 2026 | 400 Wh/kg hedefleniyor. |
| Pilot hattın büyütülmesi | 2026 | Hedef GWh ölçek. |
Togg kullanıcıları için pratik etkiler
- Menzil ve ağırlık: Yarı katı hâl ile 2026’dan itibaren menzil-kütle optimizasyonu beklenebilir; bu değişimler Togg’un paket mimarisi ve menzil seçeneklerine orta vadede yansıyabilir. (İlk entegrasyon takvimi, Togg’un model yenileme döngülerine bağlı olacaktır.)
- Şarj deneyimi: Katı hâl evresi olgunlaştıkça yüksek C-oranı ile daha hızlı şarj potansiyeli doğar; ancak saha validasyonu olmadan kesin değerler paylaşılmıyor.
- Güvenlik: Elektrolit hacminin azalması/katılaşması, termal kaçak riskini düşürür; hücre-paket tasarımında güvenlik katmanları sadeleşebilir. Bu, özellikle sıcak iklimlerde ısı yönetimi avantajı yaratabilir.
Rekabet resmi: Neden önemli?
Stellantis-Factorial’in demofilo hedefleri, SAIC’in yarı katı hâlli modele geçmesi gibi gelişmeler, 2025–2026 dönemini geçiş eşiği hâline getirdi. Farasis’in Mercedes bağlantılı geçmişi ve mevcut GWh ölçekli yarı katı sevkiyat iddiası, şirketi bu yarışta ön sıralara taşıyor. Bu konum, Togg’un da tedarik zinciri üzerinden erken erişim fırsatı yakalamasını sağlayabilir. Reuters+1
Sonuç: 2026, yarı katı hâl için işaretli yıl
Farasis’in duyuruları, 2025’te pilot katı hâl ve 2026’da yarı katı hâlin genişlemesi ekseninde net bir rota çiziyor. Togg-Siro tarafında bu ilerlemeler, menzil, güvenlik ve paket yoğunluğunda iyileşme kapısını aralıyor. Ancak nihai performans ve takvim, müşteri onayları ve GWh ölçekli üretim verimi gibi parametrelere bağlı. Şimdilik görünen; 2026’da yarı katı hâlin yaygınlaşacağı, katı hâlde ise 2025 sonundaki pilot teslimatların ardından 2026 boyunca ölçek büyütme odaklı bir dönemin yaşanacağı.
